یکی از اساسی‌ترین حقوق افراد برای مراجعه به دادگاه، حضور در جلسات دادگاه و دفاع از خود است. به طوری که خواهان و خوانده باید بتوانند در جلسات دادگاه حضور پیدا کنند و در حضور قاضی از حقوق خود دفاع کنند. گاهی ممکن است به علت شرایط خاصی حکم غیابی در امور حقوقی و کیفری مربوط به یک فرد صادر شود. قانونگذار این اختیار دادگاه قرار داده است تا با این حکم بدون حضور فرد رسیدگی را انجام دهد. البته صدور این حکم شرایط خاصی دارد که در ادامه بیشتر درباره آن صحبت می‌کنیم.
توجه داشته باشید که در این مطلب منظور ما از احکام، مواردی است که دادگاه آنها ارا اعلام می‌کند و برخلاف قرارها قابل تغییر نیستند. قرار به صورت غیابی صادر نمی شود. برای پرداختن به حکم غیابی و شرایط آن باید این مسئله را در امور کیفری و امور حقوقی به صورت جداگانه بررسی کنیم. به این منظور لطفاً تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
حکم غیابی در امور حقوقی
برای رسیدگی به امور حقوقی می‌توان گفت که تقاضای رسیدگی توسط خواهان و با استفاده از ارائه یک دادخواست ارائه می‌شود. در ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی اینگونه مقرر شده است که حکم دادگاه در همه شرایط حضوری خواهد بود مگر اینکه خوانده، وکیل کیفری او یا نماینده قانونی او در هیچ کدام از جلسات رسیدگی شرکت نکنند و یا اینکه هیچ دفاعیه‌ای به صورت کتبی ارائه نکنند؛ در این صورت صدور حکم غیابی برای دادگاه بلامانع است.
البته در این موارد باید گفت که منظور از حضور خوانده تنها حضور فیزیکی نیست و اگر فرد دفاع قابل قبولی ارائه نکند نیز دادگاه حکم غیابی صادر می‌کند. شایسته ذکر است که حکم غیابی تنها نسبت به خوانده اعلام می‌شود و احکام در مورد خواهان همیشه حضوری خواهند بود.
حکم غیابی در امور کیفری
برای رسیدگی به پرونده‌های کیفری یک ماده خاص در قانون آیین دارسی کیفری وجود دارد که ما تمرکزمان را روی آن قرار می‌دهیم. در این ماده مقرر شده است که در تمام جرائمی که در قانون به آنها اشاره شده (به جز جرائمی که حق الناس در آنها مطرح می‌باشد)، اگر متهم یا وکیل او در جلسات دادرسی شرکت نکنند و هیچ دفاعیه‌ای در قالب لایح ارسال نکنند، دادگاه حکم پس از رسیدگی حکم غیابی صادر می‌کند.
در صورتی که حکم غیابی محکومیت متهم را تایید کرده باشد، از تاریخ صدور حکم ۲۰ روز برای واخواهی در همان دادگاه فرصت وجود دارد. البته این حکم در شرایطی که متهم در خارج از کشور باشد، ۲ ماه فرصت برای واخواهی دارد.
در تبصره این ماده به این نکته اشاره شده است که در مورد جرائمی که جنبه حق الناس دارند، چناچه مدارک و قرائن نتوانند مجرم بودن متهم را ثابت کنند، دادگاه می‌تواند حکم غیابی برائت او را صادر کند. اما در صورتی که محتویات موجود در پرونده مجرم بودن متهم را تایید کنند، او باید در دادگاه حضور پیدا کند. برای مشاوره با وکیل طلاق توافقی با کارشناسان مجموعه ما تماس بگیرید.
نکات مربوط به حکم غیابی
در خصوص صدور حکم غیابی در امور کیفری و حقوقی و صدور احکام غیابی آنها لازم است به نکاتی اشاره کنیم که برای افراد درگیر پرونده های حقوقی بسیار مهم است.
اول از همه باید تکرار کنیم که این احکام در خصوص خواهان قابل صدور نمی‌باشند. همچنین در مورد جرائمی مثل محاربه که باعث اختلال در امنیت و آسایش دیگران می‌شود، حکمی که نسبت به خواهان صادر می‌شود علاوه بر اینکه حضوری است، غیر قابل واخواهی نیز خواهد بود.
در صورتی که متهم یا وکیل او در جلسات دادسرسی شرکت کنند و دفاعیه قابل قبول ارائه کنند اما در ادامه و در مراحل رسیدگی به پرونده و محاکمه حضور نداشته باشند، حکم غیابی صادر می‌شود و قابل واخواهی خواهد بود. این احکام می‌توانند برائت یا محکومیت فرد را تایید کنند. البته در صورتی که حکم غیابی برائت متهم را تایید کند، قابل واخواهی نیست.
تفاوت حکم غیابی و حضوری در چیست؟
حکم غیابی در صورتی صادر می‌شود که بدون حضور خوانده حکم صادر شود و به اطلاع وی برسد.
همانطور که گفتیم در ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی در ارتباط با حکم غیابی چنین عنوان شده است که اگر خوانده یا وکیل او در جلسات دادگاه حاضر نشوند و به طور موثر حتی به صورت کتبی نیز از حقوق خود دفاع نکنند، حکم دادگاه غیابی است. اما در صورتی که خواهان یا نماینده قانونی وی دفاعیه ارائه کنند، حکم باید حضوری باشد و البته امکان واخواهی نیز وجود ندارد.
بنابراین می‌توان متوجه شد که در دادگاه اصل بر حضوری بودن رسیدگی و صدور حکم است. در این صورت اگر برای حضوری یا غیابی بودن حکم تردید وجود داشته باشد، حکم حضوری ارجح است. برای صدور حکم غیابی لازم است سه شرط عدم حضور خوانده و نمایندگان وی در دادگاه، عدم ارائه لایحه برای دفاع موثر و یک شرط دیگر وجود داشته باشد.
شرط آخر این است که اگر اخطاریه دادگاه به خوانده ابلاغ واقی شده باشد، صدور حکم غیابی ممکن نیست و حکم به صورت حضوری صادر می‌شود. علت آن هم این است که شخص خوانده در جریان دادرسی قرار گرفته و می‌توان حکم حضوری صادر کرد.
وکیل حکم غیابی چه مزایایی دارد؟
شما می‌توانید برای واخواهی نسبت به حکم غیابی در امور حقوقی و کیفری از یک وکیل متخصص استفاده کنید. در واقع وکیل پایه یک دادگستری که در این زمینه حرفه‌ای هستند با استفاده از تجربه خود به روند چنین احکامی آشنا هستند؛ این وکلا می‌توانند احکامی که به صورت غیابی صادر شده‌اند را مورد اعتراض قرار دهند.
شما عزیزان می‌توانید برای پیدا کردن بهترین وکلای حقوقی و کیفری تهران با موسسه حقوقی ما ارتباط برقرار کنید.
بدون دیدگاه