به اموال و وسایلی که برای استفاده در زندگی مشترک از طرف زن به منزل شوهر آورده میشود، جهیزیه می‌گویند. هیچ اجبار و قانون شرعی و قضایی مبنی بر جهیزیه آوردن زن به منزل شوهر وجود ندارد. اما در ایران بردن جهیزیه به خانه شوهر، طبق عرف توسط دختر انجام میشود و امری معقول تر و شناخته شده‌تر میباشد. اما یک مسئله مهم قانونی در این مورد استرداد جهیزیه است که در ادامه به این مبحث می‌پردازیم.
بر اساس گفته های بالا، اصل مالکیت جهیزیه برده شده متعلق به زن میباشد و درصورت طلاق و یا جدایی زوجین از یکدیگر، زن یا زوجه میتواند درخواست استرداد جهیزیه نماید. بر اساس قوانین موجود، برای استرداد جهیزیه نیازی به اجازه شوهر نمی‌باشد؛ اما برای استرداد جهیزیه بدون داشتن مجوز دادگاه بهتر است بردن اموال و سایر وسایل منزل در حضور چندین شاهد مانند اقوام، نزدیکان و یا همسایگان برای اطمینان بیشتر انجام شود.
دفتر وکالت و موسسه حقوقی آفتاب میتواند با استفاده از مشاوره با کارشناسان متبحر خود استرداد جهیزیه را برای شما تسهیل کند. موانع قانونی این مسئله با داشتن یک وکیل خوب کاملاً قابل حل است و در چنین مواردی اغلب زن میتواند به راحتی جهیزیه خود را باز پس بگیرید. لطفاً تا انتها با ما همراه شوید.
استرداد جهیزیه با سیاهه چگونه است؟
پس از طی مراسم عروسی و بردن جهیزیه عروس به منزل داماد، خانواده عروس یک لیست از جهیزیه یا همان سیاهه را که شامل نام کالا، میزان قیمت و مدل آن است را تهییه می‌کنند. لیست تهییه شده باید توسط داماد و درحضور چندین شاهد امضا شود. ترجیحاً بهتر است این لیست توسط فامیلهای داماد امضا شود. چنانچه سیاهه جهیزیه فاقد امضاء شاهدان و داماد باشد، سیاهه یا لیست جهیزیه دیگر اعتباری در استرداد جهیزیه نخواهد داشت.
همچنین در صورتی چند مورد از اقلام جهیزیه توسط داماد خریداری شده باشد، و این اقلام در لیست جهیزیه یا سیاهه ذکر شوند، هنگام استرداد جهیزیه در صورت اثبات مالکیت آنها توسط زوج، زوجه حق استرداد آن کالاها را به عنوان جهیزیه خود نخواهد داشت.
روشهای قانونی استرداد جهیزیه در سه مورد دسته بندی می شوند که عبارت اند از:
- شهادت شاهدان
- اقدام از طریق لیست جهیزیه
- توافق طرفین و زوجین برای استرداد جهیزیه
نحوه درخواست برای استرداد جهیزیه
زوج یا زوجین میتوانند با ارسال اظهارنامه رسمی استرداد جهیزیه و مشورت با وکیل، درصورت عدم توجه و بازپس ندادن جهیزیه به زوج و یا با اعطای وکالت خود به وکیل خانواده اقدام به استرداد جهیزیۀ خود نمایند. همچنین با ثبت نام در سامانه ثنا میتوان به راحتی درخواست خود را برای استرداد جهیزیه در این سیستم ثبت کرد.
علاوه بر موارد گفته شده زوجه میتواند با ارسال طرح دادخواست استرداد جهیزیه از زوج و یا پیوست مدارک اثبات کننده جهیزیه مانند سیاهه یا فاکتور خرید اموال و وسایل منزل به دادخواست، تنها اقلام باقی مانده از جهیزیه را استرداد کند. در مرحله بعد به کمک طرح درخواست تامین (که برای اطمینان بیشتر زوجه از امنیت اقلام جهیزیه از بابت خسارت و جلوگیری از سرقت کالا داده میشود) پس از ابلاغ این دادخواست به زوج، باید منتظر برای اجرای این دادخواست در دادگاه شد.
مراحل قانونی و روند رسیدگی و پیگیری دادگاه
هر یک از زوجین می تواند با ارائه دادخواستی تحت عنوان استرداد جهیزیه به مجتمع قضائی دادگاه های خانواده و ثبت دادخواست استرداد و ضمائم آن، در این مرجع و یا با فرستادن دادخواست استرداد و ضمائم آن به یکی از دادگاه های خانواده، درخواست خود را ثبت و پیگیری کنند. پس از طی کردن مراحل قبلی گفته شده، با ارائه پرونده استرداد جهیزیه توسط دفتردار شعبه دادگاه به قاضی دادگاه حل اختلاف خانواده و ملاحظه احراز دادخواست استرداد و بررسی سایر جزییات و محتویات پرونده توسط قاضی به دادخواست ارئه شده رسیدگی می شود.
پس از صدور وقت جلسه رسیدگی به دادخواست استرداد توسط قاضی خطاب به دفتر خود و تعیین وقت جلسه و زمان رسیدگی به پرونده توسط دفتردار، ساعت و تاریخ وقت جلسه تعیین شده به زوجین و طرفین دعوا ابلاغ خواهد شد. پس از حضور زوجین و طرفین در دادگاه و ارائه پرونده شاهدان توسط خواهان در دادگاه برای اثبات مالکیت و ادعای خویش رسیدگی به پرونده توسط قاضی شروع شده و سپس در آخر، جلسه با صدور حکم استرداد به زوج یا زوجه به پایان خواهد رسید.
پیش از ارائه دادخواست استرداد جهیزیه باید به چه مواردی توجه کرد؟
لازم به ذکر است که هنگام دادخواست استرداد جهیزیه باید به مواردی همچون تعیین نوع خواسته و ارزش آن، تعهدات قابل استناد در دعوی ، امضاء و اثر انگشت زوج یا زوجه و شرح ضمائم ضروری دادخواست مانند برگه لیست جهیزیه و شهادت شهود توجه کرد.
همچنین علاوه بر موارد گفته شده بایستی مشخصات زوج و زوجه اعم از نام و نام خانوادگی، نام پدر، محل سکونت و شغل و تمامی ضمائم ضروری به هنگام ارائه دادخواست جهیزیه ثبت شود.
ضمائم ضروری به هنگام ارائه دادخواست استرداد جهیزیه عبارت اند از:
- سند ازدواج زوجین و یا کپی برابر اصل آن
- شناسنامه و کارت ملی زوج و زوجه
- لیست جهیزیه و تمامی وسایل موجودی که به جهاز آورده شده اند
- در صورت عدم وجود سیاهه شهادت شهود الزامی است
- تهییه دو نسخه از نوع شرح دادخواست استرداد
- به همراه داشتن پیوست اظهارنامه در صورت عدم پاسخ و توجه زوج به استرداد جهیزیه
- در صورت تنظیم دادخواست توسط فردی غیر از شخص خود خواهان(وکیل و یا قیم) به همراه داشتن پیوست مدارک دادخواست دهنده (زوج یا زوجه) و مشخصات فردی وی الزامی میباشد.
مرجع صالح رسیدگی به دادخواست و پرونده استرداد جهیزیه
بر اساس ارزش و مقدار قیمت جهیزیه نهادهای مشخصی برای مراجعه وجود دارد. چنانچه بهای جهیزیه مبلغی کمتر از بیست میلیون تومان داشته باشد باید به دادگاه شورای حل اختلاف مراجعه کرد و درخواست خود را از آنجا پیگیری نمود. اما در صورتی که بهای جهیزیه شامل مبلغی بالاتر از بیست میلیون باشد باید به دادگاه خانواده مراجعه کرد.
همچنین شما می‌توانید بر اساس میزان ارزش جهیزیه خود به هر یک از نهادهای مورد نظر مراجعه کرده تا در اسرع وقت به پرونده و نوع درخواست شما یعنی استرداد جهیزیه رسیدگی شود.
نحوه اعتراض قانونی به حکم استرداد جهیزیه چگونه میباشد؟
بر اساس قوانین قضایی امکان اعتراض از جانب زوج به حکم وارد شده وجود دارد. از جمله دلایل اعتراض به حکم وارد شده میتوان به ذکر لوازم جایگزین شده توسط زوج به جای اقلام جهیزیه خراب و قدیمی یا مستهلک شده در لیست جهیزیه و ثبت لوازم مضاف شده توسط زوج در طول زندگی در لیست جهیزیه و…. اشاره کرد. در نتیجه دادخواست استرداد جهیزیه تنها در رابطه با آنچه که از جهیزیه زوج یا زوجه باقی مانده است میباشد و در موارد دیگر کاربرد ندارد.
جرائم مربوط به جهیزیه شامل چه مواردی میشود؟
بر اساس قوانین قضائی، محکوم کردن زوج به جرم نقصان و خسارت به جهیزیه و اتلاف آن (خیانت در امانت) وجود ندارد و امکان پذیر نمی‌باشد. زیرا جرم خیانت در امانت در رابطه با اموالی میباشد که استرداد آنها حتمی و قطعی میباشد که جهیزیه شامل این اموال نمی‌شود؛ زیرا جهیزیه به عنوان امانتی که قرار است روزی به زوجه داده شود و به آن بازگردانده شود، در اختیار زوج داده نمی‌شود.
علاوه بر موارد گفته شده تنها در صورتی که در اثر بروز و ایجاد اختلاف بین زوجین و طرفین و داشتن قصد جدایی آنها از یکدیگر، زوجه زوج را از استفاده از وسایل و جهیزیه ممنوع کند، هر گونه استفاده از اقلام جهیزیه با سوء نیت استعمال محسوب شده و وارد کردن هرگونه خسارت به آنها خیانت در امانت محسوب میشود. در این حالت کاری که زوج انجام داده است، جرم به حساب می آید.
در قوانین قضائی، به فروش گذاشتن جهیزیه توسط زوج، تحت عنوان خاصی در نظر گرفته نشده است. با این حال اقدام زوج به اینکار ممکن است با عنوان سرقت، فروش مال غیر، خیانت در امانت و… محاکمه شود.
هزینه و مدت زمان استرداد جهیزیه چقدر میباشد؟
تمامی هزینه های بسته بندی و استرداد جهیزیه کاملا بر عهده زوج و زوجه میباشد. بر اساس تعرفه های قضائی هزینه استرداد جهیزیه تقریبا چیزی حدود سه و نیم درصد ارزش کل اقلام و وسیله های جهیزیه میباشد. به طور کلی مدت زمان لازم جهت استرداد جهیزیه، از زمان اقدام تا دریافت چیزی حدود حداقل یک ماه و حداکثر تا سه ماه زمان می‌برد.
پس از تایید و صدور حکم استرداد جهیزیه چه کاری باید انجام داد؟
پس از صادر شدن رای قطعی دادگاه، زوج وظیفه دارد که بر اساس لیست جهیزیه، تمامی اقلام و کالاهای جهیزیه را به زوجه برگرداند. در صورتی که تمامی آن اقلام موجود نباشد و به زوجه بازگردانده نشود، زوج موظف است که مانند آن کالا و یا قیمت آن وسیله را به زوجه تحویل دهد. بررسی و تشخیص میزان ارزش کالای مورد نظر به نوع نظر قاضی دادگاه و گواهی شاهدان بستگی دارد.
در صورت عدم توجه و عدم پیگیری به اخطاریه فرستاده شده از سوی دادگاه، دادخواست خواهان استرداد منجر به ردشدن توسط دادگاه می‌گردد. اجرای حکم دادخواست تامین بدین صورت خواهد بود که اقلام جهیزیه توسط قانون موقتاً توقیف می‌شوند تا از جابجایی و مخفی کردن آن توسط زوج جلوگیری شود.
پیشنهاد می‌کنیم برای دریافت خدمات منحصر به فرد موسسه وکلای آفتاب، با ما تماس گرفته و از مشاوره رایگان ما نیز استفاده کنید. با تشکر از توجه شما.
بدون دیدگاه